Hack the Bells

WAT IS EEN CARILLON

Een carillon (in het Vlaams beiaard genoemd) bestaat uit ten minste 23 gestemde bronzen klokken die men samen harmonisch kan laten klinken. Het instrument kan zowel worden bespeeld met een klavier, met houten stokken en pedalen die zijn aangesloten op klepels, als door een automatisch speelwerk, dat kan zijn aangesloten op hamers aan de buitenkant van de klokken of op het klavier en daardoor op de klepels in de klokken.

De beiaard is het zwaarste van alle bestaande muziekinstrumenten: bij de grootste exemplaren kan het gewicht van de klokken alleen al oplopen tot 100 ton. De grootste concentratie van beiaarden is nog steeds te vinden in de Lage Landen: Nederland, België en de Franse Nederlanden.

Iedere gemeenschap hecht van oudsher waarde aan een sociaal trefpunt in het hart van hun leefomgeving. Afhankelijk van de cultuur en het inwonertal is in ieder dorp of stad een openbare ontmoetingsplaats te vinden. Meestal in de buurt van een toren.

En vanuit die torens de klank van klokken, sinds eeuwen symbolen van vrede en harmonie. In tijden van conflict werden klokken tot kanonnen omgesmolten... het was dan letterlijk doodstil in de stad. In vredestijd werden de kanonnen verzameld en weer tot klinkende klokken hergoten, die dan weer als een bronzen hartslag het levensritme van de stad sloegen met hun zware galm.

Klokken zijn van oudsher de stem van de stad. De uurslag gaf de tijd aan, de poortklok luidde wanneer de stad geopend of gesloten werd… de brandklok beschermde de stad tegen verwoesting door vuur, de stad herkende in elke klok zijn eigen verhaal. Klokken waren de radio van de Middeleeuwen: wat de hele stad aanging, werd aan de grote klok gehangen.

In de 20e eeuw groeiden beiaarden uit van een volksinstrument tot een volwaardig concertinstrument, waarvoor componisten speciale muziek schreven. Met de komst van nieuwe media vinden de laatste decennia steeds meer cross-over projecten plaats waarbij carillons worden gecombineerd met andere instrumenten of ensembles.

Tegenwoordig bestaan er ook mobiele carillons, die overal binnen- en buitenshuis geplaatst kunnen worden. Ze bestaan in zowel traditionele uitvoering waarbij de toetsen via draden de klepels tegen de klok trekken, als in een electronische versie.

Hierbij worden de klokken aangeslagen door elektronische hamers die via MIDI worden aangestuurd. Dit kan via een aangepast digitaal carillonklavier (met stokken) of rechtstreeks via een computer.